Chào bạn, mình là Làn – một content creator tự do, từ blog Tivi của bố, dự án xanh LÀN, tác giả của cuốn sách “Lê la từ nhà ra ngõ”... Hôm nay mình sẽ kể cho các bạn về hành trình viết lách và cách mình khai thác cái tôi cá nhân và tận dụng nó trong sáng tạo nội dung.

Mình bắt đầu thử viết lách cho vui cách đây 3 năm. Khi ấy vừa tốt nghiệp đại học và đang bước vào giai đoạn GAPyear, giai đoạn mà mục tiêu của mình không phải kiếm tiền, mà là tự do tìm kiếm và theo đuổi những gì bản thân yêu thích và có năng lực.

GIAI ĐOẠN 1: NHẬP MÔN VIẾT LÁCH

Giai đoạn này mình viết khá tự do, không theo bất kì khuôn khổ hay công thức nào. Mình cũng không tìm hiểu các thể loại viết lách hay cá tính gì. Khi ấy chỉ đơn giản là mình chọn chủ đề mình thấy dễ khai thác nhất đó là viết về gia đình. Mình lập một blog cá nhân – tạo sân chơi riêng cho mình.

Vậy là mình bắt đầu kể lại mọi chuyện mình nhớ ra về gia đình, ban đầu là bố mình bỏ thuốc, bố say rượu, bố bị mẹ mắng, … sau khi hết chuyện về bố thì mình kể về mẹ, mẹ mắng bố, mẹ mắng con cả, mẹ mắng con út, mẹ bị bà mắng, … Rồi bắt đầu mở rộng ra về gia đình nói chung, sau đó kể lại những người mình từng gặp, những chuyện mắt thấy tai nghe trong đời mình, …

Giai đoạn 1 mình coi là giai đoạn thuần tìm hiểu bản thân. Ở thời gian này, bản thân mình không để ý tới khán giả nhiều, mình không có hiểu biết về insight khách hàng hay chủ định viết cho họ. Mình đã tập trung nhiều nhất để khai thác khía cạnh bản thân mình dần tìm ra được sự thú vị của viết lách, cách diễn đạt những gì bản thân suy nghĩ trong đầu ra thành câu từ.

Một thành công ngoài dự đoán của giai đoạn này là mình không ngờ những câu chuyện cá nhân mà mình nghĩ là kể nhảm thì lại đồng cảm với cộng đồng như vậy. Những câu chuyện của mình được đón nhận vì khán giả họ nhìn thấy điểm chung trong gia đình họ, kiểu như “bố mình cũng bị mẹ mình mắng như thế”, “ô mẹ mình giờ cũng vẫn bị bà ngoại quở nè”, … Và thời gian này khiến mình nhận ra nếu content của mình lấy nguyên liệu từ đời thực thì cũng rất dễ được đời thực đón nhận

Tổng kết: Giai đoạn nhập môn này nên tập trung vào khám phá bản thân, học cách viết ra những gì chạy trong đầu mình thành chữ viết.

GIAI ĐOẠN 2: THỬ SỨC VỚI TỰ DO VÀ KHUÔN KHỔ

Sau giai đoạn đầu tiên, mình đã bắt đầu vượt khó với rào cản đầu tiên là “làm sao để viết”. Và sau giai đoạn viết tự do nghĩ gì viết nấy, mình bắt đầu ép mình vào khuôn. “Khuôn” ở đây là một vài lĩnh vực cụ thể, phục vụ lợi ích của khán giả, thả bản thân vào vài cái hộp và bắt đầu tìm cách vẫy vùng trong đó.

Giai đoạn này mình đã làm song song 3 việc đó là viết tự do (tiếp tục giai đoạn 1), bắt đầu một dự án kinh doanh cá nhân và đi làm content cho doanh nghiệp:

1, Tự đẻ ra một dự án kinh doanh cá nhân và làm content trong lĩnh vực đó.

Sau khi dự án viết tự do đạt hiệu quả và mình đã bon tay hơn, lúc này mình quyết định lao vào một lĩnh vực mà mình hứng thú rất lâu đó là sống xanh.

Đây là một dự án kinh doanh hàng thủ công Việt Nam và mình xin phép không đi sâu vào khía cạnh buôn bán trong bài viết này. Ở đây mình sẽ phân tích về cách mình làm content và truyền thông cho dự án đó.

Chủ đề viết khi này khá eo hẹp, về sống xanh. Trên mạng lúc này nhan nhản những thông tin “những tips như thế nào để bắt đầu sống xanh”, “những vấn đề nguy hiểm của môi trường hiện tại”… Những thông tin dạng này rất nhiều và cá nhân mình đánh giá nó quá vĩ mô để có thể tiếp cận với khan giả đại trà. Nên mình bắt đầu tiếp cận hướng triển khai cá nhân hơn chính là hành trình của mình tại sao mình lại tiến đến sống xanh.

Ví dụ như nhà ít đồ thì mình bớt công dọn dẹp bớt stress này, như là mình mua ít đồ chất lượng thì tốt hơn nhiều đồ rẻ này, … Những bài viết khi này của mình tác động vào những vấn đề rất bé, không đao to búa lớn lý tưởng hóa, chỉ là những tip rất cơ bản để bắt đầu. Mọi người có thể ghé qua dự án LÀN của mình để xem về những tư duy khi ấy mình làm cho nó. Mặc dù hiện tại mình đang phải off dự án vì không còn thời gian quản lý nhưng cách tiếp cận nhẹ nhàng của nó đã khiến lối sống xanh dễ và gần hơn, dự án cũng viral tới các mặt báo chính thống như Thanh Niên, Dân Trí, … và kênh truyền hình quốc gia như VTV, VTC, VOV, … và khiến cho doanh thu kéo về cực tốt, mình đã có rất nhiều đơn hàng kể cả bán lẻ bán buôn hoặc xuất khẩu.

Giai đoạn này mình đã thành công ở khúc ép bản thân vào một lĩnh vực, sáng tạo và khai thác vô vàn tuyến nội dung dành cho khán giả trong lĩnh vực ấy. Và hiệu quả đem lại k ngờ tới là dự án có màu riêng và chuyển đổi về mặt doanh thu.

2, Đi làm content cho doanh nghiệp.

Mình xếp cục này chung với dự án cá nhân vì giống ở điểm mình bắt đầu có những chiếc hộp cụ thể để sáng tạo trong đó. Nhưng xếp sau vì ở dự án cá nhân mình được toàn quyền quyết định màu sắc và các sự lựa chọn trong chủ đề, thì ở bước này có thêm một thử thách đó là tone n mood hoàn toàn phụ thuộc vào màu sắc và yêu cầu của doanh nghiệp, tệp khách hàng và mình buộc phải quan tâm nhiều hơn tới insight khách hàng.

Giai đoạn này mình đã biết thế mạnh là phong cách nội dung đơn giản gần gũi, lĩnh vực mình quan tâm là lối sống healthy vậy nên mình đã chủ đích chọn công việc theo thế mạnh của mình. Làm fulltime cho một công ty yoga.

Công việc khi này là cầm fanpage của họ, sản xuất những nội dung bổ ích với họ để giữ chân khán giả trên fanpage, từ đó tạo ra chuyển đổi là việc của sale.

Trước khi mình vô, fanpage của công ty đa phần là xào xáo những kiến thức trên mạng có thể gg được như “những bài tập giảm đau bụng kinh”, “tip giảm đau cổ vai gáy cho nhân viên văn phòng”, … Đây là những nội dung có ích nhưng lại quá nhan nhản trên mạng nên hiệu quả không cao, mình bắt đầu tìm cách lên những tuyến nội dung song song với nó:

- Content chuyên môn: Vẫn là tra cứu trên mạng nhưng tham khảo trực tiếp ý kiến chuyên gia tại doanh nghiệp, sử dụng hình ảnh của doanh nghiệp để giảm tính đại trà của nội dung.

- Content chia sẻ dưới góc độ người tập luyện: những nội dung này mình khai thác góc nhìn gần gũi hơn với khách hàng, không phải là những tip chuyên môn nữa.

- Content giải trí,

- …

Và sau thời gian làm việc tại doanh nghiệp với chỉ số tiếp cận tăng 7000% organic so với trước đó cộng thêm thử thách làm theo brief thì mình đã biết cách làm sao để thả cái tôi cá nhân hoặc màu sắc doanh nghiệp vô những content có chủ đề cứng nhắc trong lĩnh vực kinh doanh.

Giai đoạn này thành công to nhất của mình đó là khi càng viết nhiều mình càng trơn tay, càng ngày cái tôi cá nhân của mình càng tòi ra và trở thành thế mạnh của mình, cộng thêm được cách trung hòa cái tôi cá nhân với cái cần của khán giả.

GIAI ĐOẠN 3: TÌM THẤY MÌNH VÀ THEO ĐUỔI NÓ

1. job freelance

Sau 2 giai đoạn đầu, mình đã hiểu bản thân có phong cách viết ra sao và hứng thú với lĩnh vực nào. Giai đoạn này mình chủ động bung ra khỏi doanh nghiệp và bắt đầu thử sức với các job freelancer. Portfolio của mình bây giờ đã có một fanpage kể chuyện (tivi của bố) với giọng văn gần gũi và một dự án kinh doanh xanh (LÀN) với content có khả năng chuyển đổi thành hiệu quả kinh doanh.

Thời điểm này mình đi tìm job rất dễ vì khách thường chủ động tìm đến và yêu cầu luôn là hãy sử dụng giọng văn của em, gần gũi nhẹ nhàng không giáo điều. Đây là khi thế mạnh của mình được tận dụng này.

Khách hàng khi này của mình là các quán café, các homestay, các đơn vị kinh doanh tự nhiên…

Và một cơ hội lớn của mình khi này là một kênh truyền thông cực cực lớn với nội dung là tin tức giải trí giới trẻ. Thời điểm này mình cũng được tiếp xúc với một tệp khán giả khác hoàn toàn với trước đây và khi được tiếp xúc với một tệp quá lớn, làm content cho họ thì mình nhận ra được tính đa dạng của xã hội. Công việc này đã khiến cho mình mở rộng tư duy rất nhiều và content sau này của mình đã trở nên đa chiều hơn trước đó.

Mình thoải mái làm các công việc trong đúng thế mạnh của mình nhưng với đa dạng chủ đề và đa dạng tệp khán giả, đa dạng mục tiêu, … Việc này giúp mình linh hoạt và có cái nhìn rộng hơn với nghề.

2. NHững dự án cá nhân.

Mặc dù có những giai đoạn thu nhập freelancer của mình đã đủ sống, việc làm những dự án cá nhân không ra nhiều tiền mà còn tốn rất nhiều thời gian công sức thì mình vẫn không dừng lại. Bản thân mình coi dự án cá nhân là vốn, và tích lũy càng nhiều càng tốt. Và không ở đâu tự do như chính nhà mình.

Giai đoạn này những kênh truyền thông của mình bắt đầu phát triển mạnh mẽ và “con của mình” bắt đầu có những nguồn thu nhập đầu tiên, dự án kinh doanh LÀN thì đủ sức nuôi ăn mình, dự án blog Tivi của bố thì đủ cho mình đổ xăng.

Điểm cuối của giai đoạn này với mình đó là không còn cần các job freelancer nữa, tập trung vào dự án cá nhân để nuôi sống mình. Khi này có thể nói là chữ viết của mình đã có chút thương hiệu. Thời điểm này mình cũng xuất bản cuốn sách đầu tiên và được tái bản sau 1 tháng đầu phát hành, tới giờ là 1 năm và đã tái bản 5 lần.

GIAI ĐOẠN 4: NHÀM CHÁN VÀ TIẾP TỤC HỌC.

Giai đoạn 3 kết thúc, mình có một kênh blog với 500k fl, một dự án kinh doanh kéo doanh thu về đều. Khi này mình không làm freelancer nữa và chỉ chuyên tâm cho 2 dự án đó. Một thời gian thì bắt đầu nhàm chán. Mình lại đi tìm.

1. Xây dựng thương hiệu cá nhân

Khi này, những dự án của mình đã tương đối nổi, nhưng fanpage cá nhân của mình vẫn chỉ vỏn vẹn khoảng 200bb và vài mống fl. Vậy là mình quyết định dành thời gian chia sẻ nhiều hơn, về những gì mình đã học đã làm và đã sống.

Từ tip học viết lách như bài viết này, cách mình tập luyện giữ gìn vóc dáng, tới những chuyện nhảm nhí hàng ngày. Không có mục tiêu gì hết, chỉ là bản thân mình muốn thử một khía cạnh khác và mình nghĩ nếu cá nhân mình là một người tuy dốt mà rất nỗ lực học tập thì hành trình ấy cũng có thể truyền cảm hứng ôn ổn. Và như bạn thấy trang cá nhân mình sau khoảng 1 năm rưỡi chăm sóc thì hiện tại đã có 26k follow và hành trình của mình cũng có ích với ai đó rồi đúng k?

2. Học cách xây dựng công đồng

Sau khi đã có page lớn, page nhỏ, mình hiểu sức mạnh của cộng đồng và tìm cách xây dựng cộng đồng để tạo những sân chơi nhiều chiều.

Giai đoạn này mình làm mod của các group như Tâm sự genZ, Canva thiết kế dễ như chơi, Tâm sự con sen để học cách xây dựng các cộng đồng và sau đó là thành lập những cộng đồng của cá nhân mình như nhóm sống xanh tên là Đi chợ không rác, nhóm kể chuyện tên là Tivi của chúng mình tới giờ là 130k members.

Mình không khai thác gì ở cộng đồng của mình, phần vì chưa có các phương án cụ thể, phần vì vẫn ưu tiên nhất là cộng đồng giúp mình gần với khán giả hơn.

3. Học thêm những kĩ năng mới

Thời gian 3 năm viết lách, chuyên tâm trau dồi khả năng viết của bản thân nhưng một tính cách đặc chưng của người làm sáng tạo đó là dễ thấy nhàm chán. Mình cũng tương tự, cứ sau một thời gian không học được hay làm được cái gì mới thì mình sẽ thấy siêu cũ kĩ. Vậy là mình bắt đầu thử những cái mới.

Đầu tiên là những thể loại mới ví dụ như sau tgian dài viết theo kiểu sâu đắm đíp xịt thì mình thử tuyến content hài hước, sau giai đoạn có những thành quả với content chậm thì mình bắt đầu thử sức với content nhanh. Ngoài ra là song song trau dồi những kĩ năng mới tinh như:

- Chụp ảnh: Khởi nghiệp thì nghèo. Mình phải tự học cách để chụp ảnh cho chính sản phẩm của mình. Ảnh không tệ lắm, cụ thế là bị ăn cắp nhìu zl :)))

- Design cơ bản: Mình học cách sử dụng Canva để làm các bộ tranh đơn giản. Tranh của mình đã viral trong giai đoạn cả nước chống dịch lên tới các mặt báo lớn

- Vẽ: Mình học vẽ để vẽ cho chính content của mình. Sau hơn 1 năm thì hiện tại khả năng vẽ của mình đã đủ nhu cầu cá nhân, được lên truyền hình quốc hội và các kênh truyền thông chính thống, hơn hết là mình đã đủ sức vẽ minh họa cho chính quyển sách thứ 2 của mình.

- Podcast: Một thể loại nội dung hot trong nhiều năm trở về đây. Và mình đang chinh phục tiếp thể loại này. Hiện đã là 2 tháng và phản hồi của khán giả khá tích cực.

- …

GIAI ĐOẠN 5: TÌM KIẾM CÁC MẶT TRẬN MỚI

Sau 3 năm làm việc và thử sức với Facebook, mình nhận ra không nên bỏ hết trứng vào một giỏ, không nên chỉ vẫy vùng và ung dung với một nền tảng, chúng ta vẫn còn rất nhiều nền tảng cần chinh phục như tiktok, youtube, Instagram và đây là tương lai để mình có thể thử sức.

Tới đây thì bài viết xin dừng lại vì đã quá dài và chính chủ cũng chỉ mới tới giai đoạn này. Hiện tại thì mình cũng đang trên con đường học cách chơi trên các sân chơi mới nên rất có thể chúng ta sẽ gặp nhau sau này nhé.

Bài viết này được viết bởi một content creator hoang dại không được học hành qua trường lớp nên em không có các kiến thức chuyên môn và các thuật ngữ bài bản, hy vọng anh chị tiền bối sẽ có những góp ý nhẹ tay với em ạ!!

Đây là hành trình 3 năm viết lách mình nhìn lại. Con đường này tuy quá đặc thù để mọi người đều có thể áp dụng nhưng mình mong nếu ai đọc hết thì có thể xác định được bạn đang ở đâu và bạn biết được mình sẽ học gì ở giai đoạn ấy. Mỗi nghề nghiệp và lĩnh vực đều cần mình lớn lên và không ngừng học hỏi nên mong các bạn sẽ có một tâm thế học tập thật vui!!!

Sau bài viết này, mình sẽ làm tiếp loạt bài về khai thác sự muôn màu trong tính cách để làm content, nếu cần các bạn hãy đón xem nhé!

Mình là #làn

 

Mình là Làn, một người tự học viết, rồi tự học chụp ảnh, design cơ bản, tự học kinh doanh rồi tự học vẽ, tự học xây kênh, xây cộng đồng rồi lại tự học làm podcast, ...

Mình không đi học trường lớp nào hay thậm chí là thực tập và làm việc tại doanh nghiệp nào để có mentor hay ai đó dạy mình những kĩ năng hiện tại. Mình cứ nhẩn nha tự học tự học từng cái một. Tới giờ vẫn chưa giỏi bằng ai nhưng mình nghĩ nó "đủ dùng" cho công việc của mình hiện tại. Sau khi học qua kha khá bộ môn thì mình có một vài rút tỉa về Những khó khăn khi bắt đầu một kỹ năng mới với một content creator.

NGẠI:

Ngại là cảm xúc đầu tiên khi tụi mình phải bắt đầu một bộ môn mới.

Ngại học các mới, ngại làm cái lạ, ngại tới cái chỗ không quen. 100 cái sợ nó làm mình ngại.

Cái xong mình dừng ngay ở bước này. Nhiều người tự thao túng bản thân mình bằng lối sống “biết đủ”, rằng tao ổn với hiện tại nên không cần thêm nữa đâu.

Mình hay đặt câu hỏi có thật sự là mình đủ chưa? Hay do mình hèn nên mình tự xoa dịu cái kiểu ấy?

Mình được bạn rủ đi tập chạy cách đây vài năm.

Hồi trước đó vẫn chạy ở công viên Thống Nhất, nhưng vừa chạy vừa đi bộ, đâu có kỉ luật miếng nào. Cái xong tự tin là người mình đủ đẹp dáng mình đủ ngon, những bộ môn làng nhàng như hiện tại là đủ rồi nên ỉ i đâu có ham chạy.

Rồi một lần nọ đi leo núi, nhận ra mình kiểm soát hơi thở tệ vl, cứ leo một tí là tắc thở, tim đập nhanh là mắc ói, là sao?

Sức khỏe thì có bao giờ là đủ đâu. Việc mình lười tập chạy đơn giản vì ngại khó. Thế thôi!

KHÓ:

Bước dzô một bộ môn mới đương nhiên sẽ rất khó.

Tất cả mọi thứ mới mẻ, lạ lẫm đều sẽ thử thách mình.

Chuyển tới nơi ở mới khó, học một kĩ năng mới khó, yêu một người mới còn khó cơ mà.

Cái gì cũng phải dzô làm quen lại từ đầu, từ những thứ cơ bản nhất. Hành trình từ không biết tới biết cũng đã dài lắm rồi chứ đừng nói tới giỏi.

Hồi mới tập vẽ, mình không có thiết bị. Mình tải một phần mềm free về điện thoại rồi vẽ bằng ngón tay. Làm quen công cụ khó, làm quen với việc vẽ vời cũng khó, kiên trì tới nơi để mà vẽ cho xong một bức tranh cũng khó. Kiểu gì cũng khó.

Nhưng rồi cứ tập dần dần, rồi cũng quen. Mình vẽ bằng điện thoại 6 tháng. Chất lượng tranh dần dần nâng lên.

Hồi đầu mới tập làm podcast, mình ghi âm tệ zl, giọng vô mic dẹo thấy bà nội, thiết bị ghi âm thì tồi tệ, rồi không tương thích với thiết bị dựng, rồi air làm sao? kĩ thuật dựng đã khó, rồi thì nền tảng mới lại phải mò, hoàn thiện sản phẩm xong lại tính đường phân phối. Cái gì cũng khó với mới. Nhưng rồi cũng mò xong, tới lúc quen thì mọi thứ lại dễ dàng. Mình làm podcast tới giờ được hơn 4 tháng rồi.

NẢN:

Làm được vài bữa nó nản.

Nản vì mãi không tới khúc biết làm, biết làm xong mãi không tới được cái khúc làm rành, rành xong có khi mãi không tới cái khúc giỏi. Đường nó khó nó vô định.

Thì cũng đúng thôi! Đường mà dễ thì ở cái khúc đích ấy sẽ chen chúc nhau ai cũng giỏi. Rồi ai cũng giỏi thì cũng là chẳng ai giỏi hết. Thế nên nếu nản thì dừng giữa đường, hoặc ở cái chặng nghỉ chân đông đúc mà mình tưởng là đích ấy.

Kể mấy bạn nghe,

Mình nuôi page, nuôi trang cá nhân, nuôi group, chăn dự án này kia nhiều khi nó quá tải. Nản không? Nản chứ! Nhiều lúc nghĩ mình bon chen quá, thu nhập vầy thôi, danh tiếng vầy thôi là ngon hơn ối rồi, sao lao tâm khổ tứ chi dzậy?

Nhưng vì biết là muốn theo nó tới cùng, nên nản chí chỉ là trạng thái nhất thời thôi.

VÊNH:

Chữ này mới tinh, mình mới nghĩ ra hôm nay.

Dạo này mình đi làm công ty, sau 3 năm tự do tự tại. Mình đi làm để học cách một công ty với các hệ thống chuyên nghiệp vận hành. Mấy hôm vô SG công tác, mình lúc nào cũng tận dụng lên với mọi người để được làm việc cùng cho quen, mốt về HN mất rồi.

Mất bạn họa sĩ ngồi vẽ, tỉa từng nét từng nét một. Bạn tỉa đi tỉa lại cái bóng, rồi một đường line cũng rất để tâm.

Mình làm úi xùi cẩu thả rồi đã hài lòng.

Tới hôm nay ngã ngửa. Hóa ra mình chưa gì đã vênh.

Đồng nghiệp toàn những người nổi đình nổi đám, nổi danh tiếng, tài chính cũng chẳng kém ai, nhưng vẫn tỉ mẩn ngồi edit lại từng câu, tỉa từng sợi tóc, tô từng mảng màu...

Nhiều bạn tới cái trạng thái được tung hê tẹo, là tưởng mình giỏi rồi.

Ngay lại cái giây phút bạn nghĩ mình giỏi quá rồi yeh yeh! Thì bạn đã đứng lại và sẵn sàng lao dốc rồi ý chứ

Nghề Sáng tạo nội dung những năm gần đây phát triển nhanh như gió. Nhưng cơ hội nhiều cũng đồng nghĩa cạnh tranh nhiều và thách thức lớn. Sáng tạo thì không có giới hạn, chủ quan mình thấy ở trong nghề này mà đứng im thì không khác gì thả trôi mình tụt xuống luôn ý. Vậy nên trau dồi kĩ năng và học thêm kĩ năng, thích nghi với nền tảng gần như là những yếu tố tiên quyết để mình bám nghề.

Từ ấy mới có quyền tin rằng mình sẽ giỏi lên.

#làn

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết. Hy vọng nhận được góp ý của anh chị/các bạn ạ.

 

I/ Đọc báo và học hỏi cách triển khai thông tin của họ, về một chủ đề nào đó.

Áp dụng cho bài viết của bạn.

Ngày nay, vẫn còn rất nhiều người e ngại khi thử kiểu quan hệ mới, trong đó có dùng miệng để quan hệ. Vì vậy trước khi quan hệ đường miệng nên có sự đồng thuận từ cả hai phía.

Đây là tư thế mà đa phần các cặp đôi sẽ lựa chọn khi quan hệ tình dục bằng miệng trong phòng ngủ. Để thực hiện tư thế này, cánh mày râu cần nằm ngửa trên giường, dang rộng hai chân. Còn người nữ sẽ nằm sấp trên người bạn tình. 

Cả hai sẽ cùng quay mặt vào bộ phận sinh dục của người còn lại và “chăm sóc” chúng bằng miệng và lưỡi của mình. Tư thế truyền thống này sẽ có thể đưa chàng và nàng lên đỉnh khoái cảm.Tư thế truyền thống là sự lựa chọn phù hợp cho các cặp đôi khi lần đầu thử quan hệ bằng miệng